شمعدانی گیاهی گلدانی است که هم برگ زینتی و هم گل زینتی می باشد که بصورت رایج با قلمه ساقه تکثیر میشود. در آزمایشی که بر پایه طرح کاملا ثصادفی با 3 تیمار (پرلیت، 50 % +پرلیت+ 50 % کوکوپیت و ماسه) در 9 تکرار (هر ثکرار با 9 قلمه) اجرا گردید، فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش درصد ریشه زایی، تعداد ریشه در هر قلمه ریشه دار، طول کل ریشه ها در هر قلمه و قطر ریشه بودند. نتایج آنالیز دادهه ها با استفاده از نرم افزار SPSS نشان داد بین بسترهای مورد آزمایش در تمام فاکتورها به غیر از ریشه اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1% وجود داشت. در بین بسترهای مختلف، بیشترین درصد ریشه زایی در بستر ماسه مشاهده شد که با بستر 50 % پرلیت+ 50 % کوکوپیت اختلاف معنی داری نداشت؛ ولی هر دوی این بسترها با پرلیت اختلاف معنی داری داشتند. در حالیکه تعداد ریشه در قلمه و طول کل ریشه ها در بستر پرلیت نسبت به دو بستر دیگر اختلاف معنی داری داشت. مقایسه قطر ریشه نیز نشان داد ریشه های تشکیل شده در بستر ماسه معمولا قطورتر از دو بستر دیگر بودند که احتما به دلیل سنگین تر بودن بافت آن می باشد که ریشه به جای رشد طولی به صورت عرضی رشد کرده است. با این وجود اختلاف معنی داری در این فاکتور بین بسترها مشاهده نشد. بنابراین می توان با توجه به کیفیت بهتر قلمه ها و تعداد و طول ریشه بیشتر در بستر پرلیت، این بستر را به عنوان بستری مناسب برای ریشه زایی قلمه گیاه شمعدانی معرفی کرد.
محصولاتی را که میتوان از پرلیت منبسط شده براي صنایع ساختمان تولید نمود بشرح زیر است.
1-بـتن آمـاده(مخلـوط سـیمان پـرتلند و پـرلیت منبـسط شده) براي انواع احتیاجات ساختمانی، براي استفاده در ملاتها، تهیه بتن هاي پرلیتی، براي روکاري ساختمانها، حمام ها و استخرهاي سرپوشیده و غیره.
2-انـدود آمـاده که از مخلوط پرلیت و گچ حاصل میشود و براي جایگزینی کاهگل در ساختمانها که استفاده از آن در ساختمان ها به کمک پمپ و یا مالـیدن بـر روي دیوار اعمال میشود و سرعت کار و صرفه جویی در تعداد کارگر در این روش، قابل قیاس با روشهاي سنتی نیست، این ماده از نظر عایق بندي صدا و حرارت نیز بر مصالح سنتی ترجیح داده میشود.
3-تهیه پرلیت مخلوط با مواد قیري براي پوشش سقف ها
4-تهیه محصولات پرلیتی براي عایق بندي لوله هاي آب گرم وسرد.
5-تهیه پرلیت منبسط شده براي کف اتاقها
پرلیت پخته شده را میتوان به صورت مستقیم و یا در واحدهاي صنعتی تولید مصنوعات پرلیتی استفاده نمود.مصارف عمده پرلیت عبارتند از:
الـف: تهـیه مـلات سیمان پرلیت:پرلیت منبسط شده را میتوان با نسبتهاي مختلف با سیمان مخلوط کرد و ملاتهاي مختلفی تهیه نمود. ملات تهیه شده از سیمان و پرلیت داراي امتیازهایی نسبت به ملاتها معمولی است که شامل:
1-وزن آن کمتر از یک دوم ملات معمولی سیمان است.
2-مقاومت آن در مقابل آتش 4 برابر ملات معمولی سیمان است.
3-ضـریب هـدایت حرارتی آن 8 برابر کمتر از ملات معمولی سیمان است(8 برابر عایقتر
4-ضریب هدایت صوتی آن کمتر از ملات معمولی سیمان است
ملات ساخته شده از پرلیت و سیمان را به دلیل خواص ویژهاي که در بالا گفته شد، میتوان براي ساختن مصالح زیر بکار برد:
1-تهیه بتنها و قطعات پیش ساخته براي سقف یا دیوار
2-پوشش پشت بام براي جلوگیري از نفوذ آب
3-تهیه آجرهاي سبک
ب: انـدودهاي پرلیتـی
به دلیل مقاومت در برابر آتش، عایق بودن حرارتی و وزن کم پرلیت میتوان آن را با گچ و آب و یا سیمان و آب مخلوط کرد و به صورت اندود با دستگاههاي پاشنده بر روي نماي ساختمان یا دیوارهاي داخلی ساختمان پاشید.
ج:فیلـر بـراي ایزولاسـیون حرارتـی
پرلیت پخته را میتوان به صورت فیلر در لاي ساختمانها دوجداره و یا مخازن دوجداره گاز، نفت، اکسیژن مایع، نیتروژن مایع و صنایع تولید اکسیژن و سردخانهها و سایر موارد که احتیاج به ایزولاسیون حرارتی دارند بکار برد.
د:تهـیه صـفحات پرلیتـی با مخلوط نمودن پرلیت با یک چسباننده مثل گچ وسیمان رنگی میتوان صفحات با مقاومت مناسب و زیبایی مطلوب تهیه نمـود کـه براي پوشش اتاقها و سالنها به کار می رود و داراي خاصیت سبکی، زیبایی، عایق صدا و حرارت است. پرلیت را میتوان در ساختن قطعات جهت پوشش لولهها و صفحات براي اندولاسیون حرارتی در مصارف کشاورزي و باغبانی و دیواره سردخانه استفاده نمود.
انتخاب بستر کشت بر رشد محصولات هیدروپونیک تاثیر دارد. طبق تحقیقی که به منظور انتخاب بستر کشت مناسب، در شرایط کشت بدون خاک با استفاده از بسترهای کشت حاوی اندازه های مختلف پرلیت، کوکوپیت و مخلوط پرلیت- کوکوپیت بر روی ریحان انجام شده، تیمارهای آزمایش اول شامل بستر پرلیت خیلی ریز (100% حجمی در محدوده کمتر از 0/5 میلی متر)، بستر پرلیت ریز (100% حجمی در محدوده 1-0/5 میلی متر)، بستر پرلیت متوسط (100% حجمی در محدوده 1/5-1 میلی متر)، بستر پرلیت درشت (100 % حجمی در محدوده 2-1/5 میلی متر) و بستر پرلیت خیلی درشت (100% حجمی در محدوده 3-2 میلی متر) و تیمارهای ازمایش دوم شامل بستر پرلیت خیلی درشت (100% حجمی در محدوده 3-2 میلی متر)، بستر کوکوپیت (100 درصد)، بستر مخلوط پرلیت خیلی درشت-کوکوپیت با نسبت (50:50) و بستر مخلوط پرلیت خیلی درشت-کوکوپیت با نسبت (75:25) بودند. نتایج حاصل نشان داد تفاوت معنی داری در پارامترهای مورد اندازه گیری در بسترهای معدنی، بسترهای آلی و مخلوط بسترهای آلی و معدنی وجود داشت. بیشترین ارتفاع (27/6 سانتیمتر)، تعداد برگ (39)، سطح برگ (07/ 1207 سانتیمتر مربع)، طول شاخه های جانبی (30سانتیمتر)، وزن تر (100/5 گرم)، وزن خشک (7 گرم)، درصد اسانس (1/31 درصد)، غلظت پتاسیم (3/8 درصد ماده خشک)، میزان جذب پتاسیم (0/27 گرم بر گلدان)، میزان جذب نیتروژن (0/17 گرم بر گلدان) و روی (1 میلی گرم بر گلدان) در بستر پرلیت خیلی ریز؛ بیشترین غلظت نیتروژن (3/5 درصد ماده خشک)، غلظت روی (173/5 میلی گرم بر کیلوگرم) و غلظت فسفر (1/9 درصد ماده خشک) در بستر کوکوپیت و بیشترین غلظت آهن (524/5 میلی گرم بر کیلوگرم)، میزان جذب فسفر (9/5 گرم در گلدان) و میزان جذب آهن (2/8 میلی گرم در گلدان) در بستر مخلوط پرلیت خیلی درشت-کوکوپیت با نسبت (50:50) بدست آمد. به طور کلی میتوان نتیجه گیری کرد بسترهای حاوی پرلیت بسیار ریز از نظر پارامترهای رشد گیاه عملکرد بالا را در گیاه ریحان نشان داد.
امروزه استفاده از پرلیت به عنوان عایق بین دیوار یا پر کردن بین حفرهها و وسط بلوکهای سیمانی بطور وسیعی در کشورهای پیشرفته رایج می باشد. در ایالات متحده آمریکا مقادیر زیادی پرلیت منبسط شده جهت عایق کردن بلوکهای بتونی و واحد های بنایی مورد استفاده قرار میگیرند که این مقدار در سال 1998 نزدیک به 7000 تن بود. در این نوع کاربردها موادی نظیر ورمیکولیت، فیبر شیشه، پشم سنگ و در بعضی اوقات پلی استرین منبسط شده با پرلیت رقابت میکنند. بسته به محل مصرف و مشخصات محصول، چگالی پرلیت در این موارد از 32 تا 176 کیلوگرم بر متر مکعب تغییر میکند که در چگالی های بیشتر به دلیل تراکم، قابلیت انتقال حرارت بیشتر و خواص عایق سازی کمتر میشود. در صورتی که از پرلیت سلیسی در حفره دیوارها و یا در سوراخ آجرها در کارهای بنایی استفاده شود انتقال حرارت تا حدود 50 درصد کاهش مییابد و محدوده عایق سازی آن در درجه حرارت 1080-218 درجه سانتی گراد است. پرلیت منبسط شده همچنین در بعضی مواقع جهت عایق کردن سیمهای الکتریکی و لولههای مجاری آب استفاده میشود. علت کاربرد پرلیت در این موارد به داشتن خواص عایق در مقابل حرارت و مقاومت در برابر آتش، وزن مخصوص کم و عدم پوسیدگی آن در اثر خوردگی برمیگردد. اگر چه پرلیت به طور وسیعی در لوازم الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرند ولی به دلیل کوچک بودن این قطعات، مقدار پرلیت مصرفی قابل توجه نمی باشد.
برای تامین مقاومت لازم در برابر آتش در ساختمان، دو مورد زیر در طراحی و اجرای ساختمان باید مورد توجه و رعایت قرار گیرد:
الف- استفاده از مصالح نازک کاری مناسب با خطر کم یا قابل قبول از نظر گسترش آتش سوزی؛ این موضوع به ارتفاع ساختمان، کاربری آن و نوع فضاها بستگی دارد. به عنوان مثال، مصالح نازک کاری راه های خروج و پله ها باید حتما از نوع ایمن باشد، اما سختگیری برای مصالح نازک کاری اتاق ها کمتر است. مصالح خطرناک مانند فوم های پلاستیکی هیچ گاه نباید بدون پوشش محافظت کننده استفاده شوند.
ب- مقاومت اجزای سازه ای و جداکننده ها در برابر آتش باید بر اساس مقررات و متناسب با ارتفاع و کاربری ساختمان و فضاها تامین شود. معمولا برای اجزای سازه ای ساختمان به مقاومت 1 یا 2 ساعت در برابر آتش نیاز است البته ممکن است بسته به مورد کمتر یا بیشتر باشد یا به عنوان مثال دیگر، بین دیوارهای آپارتمان ها یا اتاق های خواب در هتل ها باید حداقل یک ساعت مقاومت در برابر آتش تامین شود. در بسیاری اوقات اجزای ساختمانی باید به تنهایی نمی توانند مقاومت لازم در برابر آتش را تامین نمایند که از مهمترین آن ها سازه های فولادی است که فقط حدود 20 تا 30 دقیقه در برابر آتش مقاوم است، بنابراین برای محافظت از آن در برابر آتش و مقاوم سازی ساختمان لازم است از پوشش های محافظت کننده در برابر آتش استفاده شود. برای این این منظور تا سال ها از دوربندی فولاد به وسیله مصالح سنگین مانند آجر و بتن استفاده می شده ولی در دهه های اخیر مصالح پوششی سبک که دارای مقاومت مناسبی در برابر آتش هستند، ترویج یافته است. استفاده از پوشش های سبک می تواند به سبک شدن سازه، افزایش سرعت اجرا و نهایتا کاهش هزینه های ساخت کمک نماید. تیرها، شاه تیرها و خرپاها می توانند به صورت مستقل یا همراه با سقف مقاوم حریق تواما محافظت شوند. محافظت اعضای سازه ای فولادی به وسیله پوشش ها می توانند به دو صورت تماسی و یا غشایی صورت گیرد:
از آنجا که با افزایش ضخامت پوشش گچ پرلیتی، زمان مقاومت در برابر حریق افزایش می یابد، در نتیجه استفاده از این پوشش ها برای مقاوم سازی سازه توصیه می شود.
موفقیت در تولید قارچ، ارتباط اساسی با خاک پوششی داشته و کیفیت و کمیت محصول ارتباط مستقیم با کیفیت و نحوه استفاده خاک پوششی دارد.خاک پوششی مناسب باید در نگه داری آب از ظرفیت بالایی برخوردار باشد تا موقع آبیاری، آب مورد نیاز بستر را جذب و از نفوذ آن به لایه های زیرین و از بین رفتن آن جلوگیری کرده و رطوبت لازم برای تشکیل اندام باردهی را تامین کند. همچنین بافت آن زیاد سنگین نباشد تا تبادلات گازی و نفوذ هوا در آن به راحتی صورت گیرد. استفاده از پرلیت به همراه کمپوست و خاک رسی لوم (خاک باغ) به نسبت یک به دو به دو از بسترهای مناسب خاک پوششی برای پرورش قارچ می باشد.طبق روش لمک، مواد لازم جهت تهيه اسپان قارچ با استفاده از پرلیت به شرح زیر می باشد:
پرليت ( ۱۴۵۰ گرم )، سبوس گندم ( ۱۶۵۰ گرم)، سولفات کلسيم ( ۲۰۰ گرم )، کربنات کلسيم ( ۵۰ گرم ) و آب ( ۶۶۵ ميلي ليتر) که پس از مخلوط کردن اين مواد را داخل شيشه هاي نيم ليتري ريخته و استريل ميکنند . اسپان توليد شده براحتي از هم پاشيده و به نسبت ارزان تمام ميشود . علاوه بر اين براي مدت زمان طولاني، قابل نگهداري است .
مقاوم سازي سازه ها به عنوان یکی از ارکان ایمنی ساختمان ها در برابر آتش است، به عبارتی در صورت وقوع آتش سوزي در یک ساختمان، امکان خروج ساکنین در درجه اول حائز اهمیت است. فراهم شدن امکان امدادرسانی توسط نیروهاي آتش نشانی و اکیپ هاي امداد و نجات و در نهایت، پایداري ساختمان به عنوان سرمایه ملی می بایستی حفظ شود. این امر در کنار تأمین سیستم هاي اعلام و اطفاء حریق می تواند تضمین کننده ایمنی ساختمان باشد. این مسئله در اهمیت ساختمان هاي مرتفع که عملا امکانات آتش نشانی بصورت مستقیم نمی تواند عمل نماید، نمود بیشتري پیدا می کند. مبحث 3 مقررات ملی ایران (ویرایش سال 1392 ) و همچنین استانداردهاي روز دنیا، مقاوم سازي سازه ها را امري الزامی دانسته و بر اساس آن کلیه المان هاي سازه اي شامل ستون ها، تیرهاي اصلی، تیرهاي فرعی، دیوارها و … در تمامی ساختمان ها می بایستی به نحو مناسبی در مقابل آتش مقاوم ساخته شوند. از آنجا که با افزایش ضخامت پوشش گچ پرلیتی، زمان مقاومت در برابر حریق افزایش می یابد، در نتیجه استفاده از این پوشش ها برای مقاوم سازی سازه توصیه می شود.
پرليت در پلاسترهاي ساخته شده معمولي جهت بهبود پوشش، راحتي حمل، مقاوم در برابر حريق، مقاومت در برابر لب پرشدگی( ترک خوردگی) به کار برده مي شود.
زمان خنک شدن آن بسيار سريع و بدون انقباض است و در قالب منبسط شده و به سرعت شکل مي گيرد.
خاصيت ارتجاعي زياد و انبساط طولي کم آن باعث کاهش ترک خوردگي مي شود.
وزنشان حدود ٦٠ درصد کمتر از ملات هاي شن و ماسه دار است که باعث کاهش بار مرده ساختمان شده و سطح پوشش را ٢ تا ٣ برابر افزايش داده و نيز باعث کاهش هزينه مي شود.
نسبت به ملات هاي ماسه اي قابليت عايق صوتي و حرارتي آن حدود ٦ برابر بيشتر است.
در سطوح صاف و متراکم داراي خاصيت چسبندگي خوبي مي باشد.
بسته به ضخامت روکش ها می توان عبور و سرایت آتش را از 1 تا 4 ساعت به تاخیر انداخت.
پلاسترهای ویژه که اين نوع پلاسترها عايق حرارتي و عايق صوتي بوده و در سقفها و قسمتهاي بالايي ديوارها کاربرد دارند.
ویژگی آکوستیکی آن بسیار زیادتر از پلاسترهای معمولی است.
شرکت زمین کاو تامین کننده پرلیت مورد نیاز با بهترین کیفیت جهت مصارف ساختمانی در ابعاد دانه درشت، دانه شکری،ریزدانه و پودری می باشد.
به خاطر خاصیت عایق پرلیت از آن در مخازن با دمای برودتی و کم ، در ظروف مخصوص حفظ و حمل و نقل صنایع غذایی کاربرد دارد .
پرلیت به عنوان یک عایق مناسب برای استفاده در خدمات و تاسیسات برودتی مناسب است،که این بعلت هدایت حرارتی کم آن در طیف وسیعی از دما ،فشار ,و تراکم است .
علاوه بر خواص عالی حرارتی ،عایق پرلیت کم هزینه و جابجایی و نصب آن ساده است و دچار پیچ و تاب نمیشود. بعلاوه اینکه مادهای نسوز بوده و باعث کاهش هزینههای بیمه می شود.
از کاربردهای صنایع برودتی میتوان به مخازن نگهداری غذا در کشتیها ،سردخانه ها و اتاقهای تستر نام برد که برای نگهداری مواد غذایی استفاده میشود.
دو نوع ذخائر نگهدارنده وجود دارد.بلوک های برودتی خلأ و غیر خلأ. عایق پرلیت که در بلوک های غیر خلأ استفاده میشود در دماهای برودتی و پایین دارای خاصیت هدایت گرمایی کم در طیف وسیعی از چگالی خود را دارد. دماهای کمتر از منفی100 درجه سانتیگراد که برودتی درنظر گرفته میشود از بلوکهای پرلیتی خلأ استفاده میشود.معمولا از پرلیت خلأ برای نگهداری هلیوم،اکسیژن و نیتروژن استفاده میشود.
شرکت زمین کاو تامین کننده پرلیت مورد نیاز با بهترین کیفیت جهت کاربردهای برودتی و سرمایی در ابعاد دانه درشت، دانه شکری،ریزدانه و پودری می باشد.