پرلیت در واقع یک نوع سنگ سیلیسی (Siliceous Rock) است که از دسته شیشه های آتشفشانی (Volcanic Glass) بوده و می تواند با حرارت کافی، چهار تا بیست برابر حجم اولیه خود منبسط شود. انبساط پرلیت با حرارت، به دلیل وجود 2-6% آب در ساختار سنگ اولیه پرلیت است. با حرارت دادن پرلیت، آب تبخیر شده و میلیون ها حباب بسیار ریز و محبوس در ساختار پرلیت ایجاد می کند و به این ترتیب ساختار پرلیت تبدیل به ساختاری متخلخل با سلول های بسته شده، حجم آن به شدت افزایش یافته و رنگ آن از سیاه یا خاکستری تیره به سفید تغییر کند. ساختار متخلخل با حباب بخار محبوس در آن، ضریب انتقال حرارت بسیار کمی داشته و ساختاریست ایده آل برای عایق. برای مصارف عایق کاری، پودر پرلیت درون قالب ریخته شده و حرارت زیادی می بیند و با انبساط، به شکل قالب در می آید. اسلب ها و پیش فرم های لوله ای و نیم لوله ای پرلیت برای مصارف عایق کاری در بازار موجود هستند. همچنین به وفور از پودر پرلیت در عایق کاری و مصارف بسیار متنوع صنعتی دیگر استفاده می شود.
قابلیت انبساط پرلیت باعث می شود که بتوان عایق های پرلیتی را با چگالی های بسیار متنوع، از 50 کیلوگرم بر مترمکعب تا 300 کیلورگرم بر مترمکعب تولید کرد. از آنجایی که پرلیت طبیعتا از دسته شیشه هاست، ماده ای خنثی محسوب شده و به طور طبیعی pH آن 7 است.
کاربری عمده عایق های پرلیتی، عایق کاری گرم برای تجهزاتی است که عموما بالای 1250C کار می کنند، مانند مخازن روغن، گاز و بخار، مبدل های حرارتی، خطوط لوله کشی بخار، دیگ ها و بویلرها، اگزوزها و غیره. همچنین هنگامی که در سیستمی آب نفوذ کرده به سیستم عایق کاری احتمال صدمه زدن به سیستم را دارد، از عایق ها پرلیتی استفاده می شود. به خاطر دامنه دمایی وسیع پرلیت، می توان از پرلیت در عایق کاری خطوط فوق سرد و Cryogenic نیز استفاده کرد.